48, 49, 50 Yaş Yetiyor! EYT’yi Kaçıranlara Yeni Erken Emeklilik Hakkı

EYT kapsamına giremeyen ancak sağlık sorunları nedeniyle çalışamaz duruma gelen vatandaşlara Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından erken emeklilik imkânı sağlanıyor. Malulen emeklilik adı verilen bu sistemde, %60 ve üzeri iş gücü kaybı yaşayanlar sadece 1800 gün primle emekli olabiliyor.

Malulen Emeklilik İçin Şartlar

SGK mevzuatına göre malulen emekli olabilmek için bazı kriterlerin yerine getirilmesi gerekiyor. Öncelikle kişinin en az %60 oranında çalışma gücü kaybına uğramış olması şart. Bunun yanında 10 yıllık sigortalılık süresi ve en az 1800 gün prim ödemesi gerekiyor.

Ancak başkasının bakımına muhtaç derecede ağır malul olan vatandaşlarda 10 yıl sigortalılık süresi şartı aranmazken, yalnızca 1800 gün prim yeterli oluyor. Bu durum özellikle ağır hastalıkları bulunan vatandaşlara daha erken emeklilik fırsatı tanıyor.

Hangi Hastalıklar Malulen Emeklilik Kapsamına Giriyor?

Malulen emeklilik hakkı tanınan hastalıklar oldukça geniş bir listeye sahip. Bunlardan bazıları şunlar:

• Kanser türleri

• MS, Parkinson ve Alzheimer gibi sinir sistemi hastalıkları

• Epilepsi ve ciddi psikiyatrik rahatsızlıklar

• Kalp yetmezliği, KOAH, astım gibi kronik solunum ve kalp sorunları

• Organ kayıpları ve nakilleri

• AIDS ve tüberküloz

• İleri derecede diyabet (en az üç organı etkilemişse)

Özellikle kanser hastaları için 2013 yılında çıkarılan yönetmelik önemli bir kolaylık sağladı. Teşhisin ardından bir yıl içinde başvuru yapıldığında, rapor beklenmeden malulen emeklilik hakkı verilebiliyor. Bu süre sonrasında ise hastalık durumu belirli aralıklarla yeniden değerlendiriliyor.

Eksik Prim Günleri Borçlanma ile Tamamlanabiliyor

Malulen emeklilik hakkından yararlanmak isteyen ancak prim günleri yetersiz olan vatandaşlar için borçlanma imkânı bulunuyor. Erkekler askerlik borçlanması, kadınlar ise doğum sonrası boşta geçen süreleri borçlanarak eksik primlerini tamamlayabiliyor. Böylece malulen emeklilik şartlarına ulaşmak mümkün hale geliyor.

Başvuru Süreci Nasıl İşliyor?

Malulen emeklilik için başvuru yapmak isteyen sigortalılar, bağlı bulundukları SGK il veya ilçe müdürlüklerine müracaat ediyor. Başvuru sırasında tam teşekküllü devlet hastanelerinden alınan resmi sağlık kurulu raporu ibraz ediliyor.

Özel hastanelerden alınan raporlar geçerli kabul edilmiyor. Rapor, SGK Sağlık Kurulu tarafından inceleniyor ve emeklilik hakkı verilmesine ya da reddedilmesine karar veriliyor.

Malulen Emeklilik Maaşı Alırken Çalışma Durumu

Malulen emekli maaşı alan bir vatandaş, herhangi bir işte çalışmaya başlarsa maaşı kesiliyor. Ayrıca SGK periyodik kontrollerle kişilerin sağlık durumlarını yeniden inceliyor. Eğer kişinin maluliyet durumu ortadan kalkarsa, bağlanan emekli maaşı da iptal ediliyor.

Erken Yaşlanma Nedeniyle Emeklilik

Malulen emekliliğin dışında SGK, “erken yaşlanma” gerekçesiyle de erken emeklilik imkânı sunuyor. Kurum Sağlık Kurulu tarafından erken yaşlandığı tespit edilen kişiler, 55 yaşını doldurmuş ve 5400 gün prim ödemişse yaşlılık aylığı bağlanabiliyor. Bu uygulama, sağlık sorunları nedeniyle çalışma hayatına devam edemeyen ancak malulen emeklilik şartlarını tam karşılamayan vatandaşlar için ayrı bir avantaj sağlıyor.

Uzmanlardan Uyarı

Sosyal güvenlik uzmanları, malulen emeklilik başvurusunda bulunacak vatandaşların süreci doğru yürütmesi gerektiğini vurguluyor. Eksik belgeler veya yanlış raporlarla yapılan başvurular, sürecin uzamasına ve emeklilik hakkının kaybedilmesine yol açabiliyor. Ayrıca raporların mutlaka SGK’nın yetkilendirdiği hastanelerden alınması gerektiğinin altı çiziliyor.